Một nghiên cứu mới đây đã củng cố thêm bằng chứng cho thấy mãn kinh không chỉ là sự thay đổi nội tiết tố mà còn ảnh hưởng đáng kể đến hệ thần kinh, làm tăng nguy cơ suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ ở phụ nữ.
Tuổi mãn kinh là một giai đoạn chuyển tiếp tự nhiên trong cuộc đời người phụ nữ, đánh dấu sự kết thúc của chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, đi kèm với sự thay đổi nội tiết tố là hàng loạt triệu chứng khó chịu, từ bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tâm trạng đến các vấn đề về trí nhớ và khả năng tập trung. Mới đây, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS One của Đại học Calgary đã chỉ ra mối liên hệ đáng lo ngại giữa các triệu chứng mãn kinh và nguy cơ suy giảm nhận thức, thậm chí là sa sút trí tuệ.
Nghiên cứu này phân tích dữ liệu của gần 900 phụ nữ sau mãn kinh tham gia vào nghiên cứu CAN-PROTECT tại Canada.
Những người tham gia tự báo cáo các triệu chứng mãn kinh mà họ gặp phải, đồng thời thực hiện các bài kiểm tra đánh giá chức năng nhận thức và hành vi. Kết quả cho thấy, phụ nữ càng trải qua nhiều triệu chứng mãn kinh, điểm số trong các bài kiểm tra nhận thức càng thấp, cho thấy mức độ suy giảm nhận thức càng nghiêm trọng. Đặc biệt, nghiên cứu cũng phát hiện mối liên hệ giữa gánh nặng triệu chứng mãn kinh và các triệu chứng suy giảm hành vi nhẹ (MBI), một dấu hiệu sớm của nguy cơ sa sút trí tuệ.
Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu có phải chính các triệu chứng mãn kinh gây ra suy giảm nhận thức, hay chỉ đơn thuần là dấu hiệu của một quá trình lão hóa tự nhiên?
Các nhà nghiên cứu thừa nhận rằng nghiên cứu này chỉ mang tính chất “chụp cắt ngang”, ghi nhận tình trạng tại một thời điểm nhất định chứ chưa theo dõi sự thay đổi theo thời gian. Do đó, chưa thể khẳng định chắc chắn mối quan hệ nhân quả giữa triệu chứng mãn kinh và suy giảm nhận thức. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu này là một lời cảnh tỉnh cho chúng ta về tác động tiềm ẩn của mãn kinh lên sức khỏe não bộ.
Một điểm sáng le lói từ nghiên cứu là liệu pháp hormone estrogen dường như có tác dụng giảm nhẹ các triệu chứng MBI. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn để xác định hiệu quả thực sự của liệu pháp hormone trong việc bảo vệ sức khỏe não bộ lâu dài.
Vậy chúng ta có thể làm gì để giảm thiểu nguy cơ suy giảm nhận thức khi bước vào giai đoạn mãn kinh?
Mặc dù chưa có câu trả lời chắc chắn, việc duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng, chắc chắn sẽ có lợi cho sức khỏe tổng thể, bao gồm cả sức khỏe não bộ. Bên cạnh đó, việc nhận thức rõ các triệu chứng mãn kinh và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết cũng rất quan trọng. Đừng xem nhẹ những thay đổi của cơ thể, hãy chủ động chăm sóc sức khỏe để tận hưởng cuộc sống trọn vẹn ở mọi giai đoạn.
