Tập đoàn công nghệ khổng lồ Apple đang có kế hoạch đầy tham vọng: chuyển việc lắp ráp toàn bộ số lượng iPhone bán tại thị trường Mỹ sang Ấn Độ, có thể bắt đầu ngay từ năm tới. Tin này được những người am hiểu vấn đề tiết lộ cho tờ Financial Times. Chiến lược này được xem là phản ứng trước cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng, buộc Apple phải tìm cách giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Chiến lược táo bạo: Đa dạng hóa và tăng tốc
Kế hoạch này không chỉ đơn thuần là một phần trong chiến lược đa dạng hóa chuỗi cung ứng mà Apple đã theo đuổi trong nhiều năm qua, mà còn cho thấy một sự thúc đẩy mạnh mẽ và nhanh chóng hơn giới đầu tư dự kiến. Mục tiêu cuối cùng là đến cuối năm 2026, toàn bộ hơn 60 triệu chiếc iPhone được tiêu thụ hàng năm tại Mỹ sẽ được làm từ Ấn Độ.
Việc đạt được mục tiêu trên đồng nghĩa với việc Apple phải tăng gấp đôi sản lượng iPhone hiện thời ở Ấn Độ. Đây là một bước ngoặt lớn, đặc biệt khi nhìn lại gần hai thập niên Apple đã đầu tư mạnh mẽ vào Trung Quốc, xây dựng nên một hệ thống sản xuất hiệu quả bậc nhất thế giới, là nền tảng giúp hãng vươn lên thành một đế chế công nghệ trị giá 3 nghìn tỷ USD.
Nguyên nhân chính: Áp lực từ thuế quan Mỹ
Trung Quốc từ lâu đã là công xưởng chính của Apple, nơi phần lớn iPhone được sản xuất qua các đối tác gia công như Foxconn. Tuy nhiên, quốc gia này lại là mục tiêu của các đợt áp thuế mạnh mẽ nhất từ chính quyền Tổng thống Trump, dù gần đây ông có phát đi tín hiệu sẵn sàng đàm phán với Bắc Kinh.
Chúng ta còn nhớ, các thông báo về thuế quan của ông Trump từng khiến giá trị thị trường của Apple bốc hơi tới 700 tỷ USD. Phản ứng trước tình hình đó, Apple đã gấp rút chuyển những lô iPhone được sản xuất tại Ấn Độ sang Mỹ để tránh mức thuế cao hơn đang áp dụng cho hàng hóa nhập từ Trung Quốc.
Cụ thể, ông Trump ban đầu công bố mức thuế “đáp trả” lên tới hơn 100% lên hàng nhập vào Mỹ từ Trung Quốc, nhưng sau đó đã tạm thời miễn trừ cho điện thoại thông minh. Dù vậy, các thiết bị này vẫn đang phải chịu một mức thuế riêng biệt là 20%, áp dụng chung cho mọi hàng hóa nhập từ Trung Quốc vào Mỹ.
Về phía Ấn Độ, quốc gia này cũng đối mặt với một mức thuế “đáp trả” tiềm năng là 26% từ Mỹ, nhưng hiện đang được tạm dừng trong bối cảnh New Delhi đang nỗ lực đàm phán một thỏa thuận thương mại song phương với Washington. Chuyến thăm Ấn Độ gần đây của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cũng ghi nhận “tiến triển rất tốt” trong các cuộc đàm phán này.
Hiện trạng sản xuất tại Ấn Độ và thách thức
Trong vài năm trở lại đây, Apple đã không ngừng xây dựng năng lực sản xuất tại Ấn Độ thông qua các đối tác như Tata Electronics và Foxconn. Dù vậy, phần lớn quy trình lắp ráp smartphone của hãng vẫn diễn ra tại Trung Quốc.
Cần hiểu rằng, lắp ráp iPhone chỉ là công đoạn cuối cùng trong một quy trình sản xuất phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp của hàng trăm loại linh kiện khác nhau. Đáng chú ý, đối với nguồn cung các linh kiện này, Apple vẫn còn phụ thuộc rất nhiều vào các nhà cung cấp Trung Quốc.
Theo dữ liệu từ International Data Corp (IDC), thị trường Mỹ chiếm khoảng 28% trong tổng số 232,1 triệu chiếc iPhone mà Apple đã xuất xưởng trên toàn cầu trong năm 2024. Con số này cho thấy tầm quan trọng của thị trường Mỹ và khối lượng sản xuất khổng lồ mà Ấn Độ cần đảm nhận.
Để đáp ứng toàn bộ nhu cầu iPhone của thị trường Mỹ từ Ấn Độ, Apple rõ ràng cần phải tiếp tục mở rộng đáng kể năng lực sản xuất tại đây. Một giải pháp tạm thời đã được áp dụng vào năm ngoái: khi Apple muốn tăng sản lượng từ Ấn Độ, Foxconn và Tata đã bắt đầu nhập khẩu các bộ linh kiện được lắp ráp sẵn từ Trung Quốc về Ấn Độ để hoàn thiện công đoạn cuối.
Góc nhìn chuyêngia và phản ứng của Apple
Ông Daniel Newman, Giám đốc điều hành của công ty nghiên cứu Futurum Group, nhận định về động thái của Apple: “Chúng tôi tin rằng đây sẽ là một bước đi quan trọng để Apple có thể duy trì tăng trưởng và đà phát triển của mình. Chúng ta đang chứng kiến trong thời gian thực cách một công ty với nguồn lực như vậy đang di chuyển với tốc độ tương đối nhanh để giải quyết rủi ro thuế quan.”
Trong tuần tới, Apple dự kiến sẽ công bố báo cáo tài chính quý, một sự kiện được các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm để đánh giá những tác động cụ thể từ các kế hoạch thuế quan của chính quyền Trump. Tuy nhiên, công ty thường không đưa ra các dự báo chi tiết về thu nhập và cũng đã tránh bình luận công khai về vấn đề thuế quan.
Được biết, Giám đốc điều hành Tim Cook đã duy trì liên lạc thường xuyên với Tổng thống Trump và chính quyền của ông kể từ khi tham dự lễ nhậm chức vào tháng Giêng. Về kế hoạch chuyển dịch sản xuất sang Ấn Độ lần này, Apple đã từ chối đưa ra bình luận.
Nguồn Financial Times, ngày 25 tháng 4 năm 2025.
