Những khám phá mới đây về khả năng ngăn chặn di căn ung thư của aspirin đã làm dấy lên niềm hy vọng trong cộng đồng y khoa và bệnh nhân ung thư. Tuy nhiên, cần phải nhấn mạnh rằng đây vẫn chỉ là những bước đầu và việc tự ý sử dụng aspirin là điều không nên.
Khám phá tình cờ và bước ngoặt nghiên cứu
Các nhà khoa học tại Đại học Cambridge ban đầu không hề nghiên cứu về aspirin. Họ đang tìm hiểu cách thức hệ miễn dịch phản ứng với ung thư di căn trên chuột thí nghiệm được biến đổi gen. Nghiên cứu tập trung vào một nhóm gen cụ thể, và họ nhận thấy những con chuột thiếu nhóm gen này ít có khả năng bị ung thư di căn. Khi nghiên cứu sâu hơn về cơ chế ức chế tế bào T ở những con chuột này, họ bất ngờ phát hiện sự tương đồng với cơ chế hoạt động của aspirin trong cơ thể. Giáo sư Jie Yang, người thực hiện nghiên cứu, mô tả đây là một “khoảnh khắc Eureka,” một phát hiện hoàn toàn bất ngờ mở ra hướng nghiên cứu mới.
Cơ chế hoạt động
Di căn xảy ra khi một tế bào ung thư tách khỏi khối u ban đầu và lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Tế bào T, một thành phần của hệ miễn dịch, có khả năng tiêu diệt những tế bào ung thư di căn này. Tuy nhiên, tiểu cầu, thành phần giúp cầm máu, lại ức chế hoạt động của tế bào T. Aspirin có tác dụng ức chế tiểu cầu, giải phóng tế bào T để chúng có thể tấn công và tiêu diệt tế bào ung thư di căn hiệu quả hơn. Giáo sư Rahul Roychoudhuri từ Đại học Cambridge giải thích: “Điều chúng tôi phát hiện là aspirin có thể hoạt động bằng cách giải phóng sức mạnh của hệ miễn dịch để nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư di căn.”
Tiềm năng và những câu hỏi chưa có lời đáp
Khám phá này được xem là một mảnh ghép quan trọng giúp hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của aspirin. Giáo sư Mangesh Thorat, một nhà nghiên cứu ung thư tại Đại học Queen Mary London, cho rằng nghiên cứu này cung cấp “mảnh ghép còn thiếu của trò chơi ghép hình.” Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi cần được giải đáp. Liệu aspirin có hiệu quả với tất cả các loại ung thư hay chỉ một số loại cụ thể? Liệu kết quả nghiên cứu trên động vật có thể áp dụng cho con người?
Cảnh báo về rủi ro và lời khuyên
Mặc dù tiềm năng của aspirin rất lớn, các chuyên gia cảnh báo về những rủi ro khi sử dụng thuốc, đặc biệt là nguy cơ chảy máu trong. Giáo sư Yang khuyến cáo bệnh nhân ung thư “không nên vội vàng ra hiệu thuốc mua aspirin,” mà hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và cân nhắc tham gia vào các thử nghiệm lâm sàng. Hiện tại, một số bệnh nhân mắc hội chứng Lynch, một hội chứng làm tăng nguy cơ ung thư, đã được khuyến nghị sử dụng aspirin. Tuy nhiên, cần có thêm các thử nghiệm lâm sàng để xác định liệu aspirin có lợi cho các nhóm bệnh nhân khác hay không. Giáo sư Ruth Langley tại Đại học College London đang dẫn đầu một thử nghiệm lâm sàng để đánh giá hiệu quả của aspirin trong việc ngăn ngừa ung thư tái phát ở giai đoạn sớm.
Tương lai của việc điều trị
Trong dài hạn, Giáo sư Roychoudhuri tin rằng sẽ có những loại thuốc mới được phát triển dựa trên lợi ích của aspirin nhưng ít tác dụng phụ hơn. Ông cho rằng aspirin có thể hiệu quả nhất đối với ung thư được phát hiện sớm và có thể được sử dụng sau phẫu thuật để hỗ trợ hệ miễn dịch tìm kiếm và tiêu diệt các tế bào ung thư đã di căn.
Tóm lại, khám phá về khả năng ngăn chặn di căn ung thư của aspirin là một bước tiến đầy hứa hẹn. Tuy nhiên, chúng ta cần thận trọng và chờ đợi kết quả từ các thử nghiệm lâm sàng trước khi đưa ra kết luận cuối cùng. Việc tự ý sử dụng aspirin có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
