DANA NGUYEN
Thị trường bảo hiểm California đã và đang chao đảo mạnh vì sự rút lui của các công ty lớn từ tháng Năm năm 2023. Tuy nhiên, thứ Tư tuần rồi (20/3/2024), State Farm, một công ty bảo hiểm đứng hàng đầu nước Mỹ, vừa đưa ra một tin còn tồi tệ hơn, là họ sẽ không gia hạn 72,000 hợp đồng bảo hiểm cho chủ nhà hiện đang có bảo hiểm với họ, bao gồm chủ nhà single house, condo, và chung cư (apartments). Chương trình ngừng gia hạn bảo hiểm này sẽ xảy ra trên toàn tiểu bang, bắt đầu vào tháng Bảy sắp tới!
Đây là một đòn giáng mạnh vào các chủ sở hữu bất động sản đang có bảo hiểm với State Farm ở California, vì hiện thời hàng ngàn dân cư California đang gặp khó khăn trong việc kiếm được một hãng bảo hiểm chịu nhận thêm khách hàng mới. Mà nếu có kiếm được chăng nữa thì điều kiện đòi hỏi của những công ty bảo hiểm này cũng hết sức khó khăn.
Cách đây một năm, State Farm, Allstate, và một loạt các hãng bảo hiểm nhỏ hơn, đã quyết định không nhận khách hàng mới cho bảo hiểm nhà và bảo hiểm thương mại, nhưng họ vẫn tiếp tục phục vụ các khách hàng đã có sẵn. Theo KCRA, bảy trong số 12 tập đoàn bảo hiểm lớn nhất ở California đã tạm dừng hoặc hạn chế các chính sách dành cho giới sở hữu nhà trong năm qua.
Farmers là một trong những hãng bảo hiểm hiếm hoi còn lại vẫn bán bảo hiểm cho khách hàng mới! Tuy nhiên, Farmers cũng đã đóng nhiều loại bảo hiểm mà họ cho là nguy hiểm như bảo hiểm cho chủ cho mướn nhà (Landlord Insurance), bảo hiểm condo, bảo hiểm cho người đi mướn nhà (Renters Insurance), bảo hiểm Umbrella, v.v…
Cách đây vài ngày, Channel News 10 ra một thông báo là Farmers sẽ rút ra khỏi California, và sẽ cắt 100.000 hồ sơ bảo hiểm! Tôi xin đính chính về sự thật của nguồn tin này: Farmers chỉ đóng cửa bộ phận bán bảo hiểm trực tiếp cho người tiêu dùng, thông qua các công ty lớn như Boeing! Công ty Farmers vẫn tiếp tục là một trong những công ty bảo hiểm trụ cột trong lúc ngành bảo hiểm đang gặp khủng hoảng!
Trở lại tin không gia hạn bảo hiểm hiện có, theo tôi biết thì, theo luật của California, các hãng bảo hiểm bắt buộc phải tiếp tục bảo hiểm cho khách hàng hiện tại, trừ khi họ hoàn toàn rút ra khỏi ngành bảo hiểm ở California.
Tuy nhiên, bây giờ thì câu chuyện đã khác rồi! Theo tôi, đó là vì các hãng bảo hiểm nay đã nghĩ ra được cách lách luật. Lý do không gia hạn bảo hiểm sẽ dựa trên hai yếu tố chính: nhà ở gần khu dễ bị cháy & nhà cũ không sửa sang lại.
Bạn cũng nên biết là bảo hiểm chỉ bảo vệ cho trường hợp rủi ro (accidents) thôi, chứ không trả cho trường hợp nhà bị hư hỏng vì quá cũ (gọi là “wear and tear”). Thành ra điều kiện để được có bảo hiểm là nhà của bạn phải ở trong tình trạng tốt.
Hay nói rõ hơn là: mọi thứ về căn nhà của bạn phải không đang bị hư hỏng hoặc quá cũ! Dựa trên quy luật bảo hiểm này, các hãng bảo hiểm đã và sẽ tiếp tục ngừng gia hạn bảo hiểm cho những căn nhà nào chưa từng được tu sửa lại trong suốt 20 năm trước đó! Tôi nghĩ đây là một quyết định đúng đắn và hợp lý! Nhà cửa nếu không tu sửa hay cập nhật trong một thời gian dài sẽ dễ bị hư hỏng lớn, và các hãng bảo hiểm sẽ không chịu trách nhiệm trong trường hợp “wear and tear” đó.
Con số 72.000 hồ sơ không được tiếp tục gia hạn này do State Farm quyết định, tuy đây là con số đáng kể, nhưng đó chỉ là 3% trong số hồ sơ bảo hiểm nhà mà State Farm có!
State Farm viết trong một văn bản như sau: “Công ty chúng tôi nghiêm túc nhận lãnh trách nhiệm của mình trong việc duy trì khả năng thanh toán yêu cầu bồi thường đầy đủ cho khách hàng. Và để thi hành trách nhiệm này theo khả năng bồi thường hiện hành, chúng tôi cần phải có hành động này ngay bây giờ.”
Tại sao các hãng bảo hiểm tự dưng bỏ California?
Được biết tại California, các hãng bảo hiểm đã bị lỗ chỏng gọng trong nhiều năm qua vì số nhà bị cháy trong khu vực cháy rừng của tiểu bang ngày càng nhiều, và cũng có nhiều thiệt hại gây ra do thảm họa thiên nhiên như mưa gió, bão táp. Trong khi đó, cục Quản Lý Bảo Hiểm không cho phép các công ty tăng giá bảo hiểm lên cao đủ, để bù đắp cho những cú lỗ lớn này. Vì vậy, những công ty này ngày càng lỗ lã nhiều hơn.
Trong thời gian Covid, vật giá xây nhà và chi phí nhân công đã tăng lên gấp bốn lần giá trước đó, nhưng giá bảo hiểm chỉ lên rất ít. Vì thế họ không có khả năng chi trả cho những chi phí bồi thường bảo hiểm quá cao này! Điều đó càng làm cho các hãng bảo hiểm trở nên khốn đốn hơn! Cuối cùng thì các hãng bảo hiểm đã phải hàng loạt đi đến quyết định ngừng bán bảo hiểm ở California!
Roach, một đại diện của hãng State Farm, nói với giới lập pháp rằng “Chúng tôi đã phải trả thêm 10 tỷ đôla vào tháng Một và thêm 15 tỷ đôla nữa vào tháng Hai vừa rồi. Vì vậy, đây là một điều đáng lo ngại: sự ổn định tài chính của công ty chúng tôi đang bị đe dọa nặng nề và chúng tôi không có cách nào khác hơn là đưa ra quyết định không gia hạn bảo hiểm này!”
Nghị sĩ Jim Wood, một đảng viên Đảng Dân Chủ của Quận Sonoma, lên tiếng: “Chúng ta chỉ cần đi qua một mùa cháy rừng lớn nữa là các công ty bảo hiểm hiện nay hoàn toàn vỡ nợ! Chúng ta đang đánh một ván bài rất nguy hiểm, có thể gây ra ảnh hưởng không tốt đến kinh tế trên nhiều lĩnh vực khác, nếu chính phủ California không thay đổi chính sách về ngành bảo hiểm sớm!”
Để đối phó với cuộc khủng hoảng trầm trọng trong ngành bảo hiểm, Ủy viên cục Bảo Hiểm, Ricardo Lara, đã đề nghị một giải pháp mới, cho phép các công ty bảo hiểm tăng giá bảo hiểm đủ ở mức có thể trang trải chi phí tái bảo hiểm và những tổn thất đưa đến từ những cuộc hỏa hoạn thảm khốc. Nhưng ông cũng yêu cầu các hãng bảo hiểm phải nhận bảo hiểm cho nhiều ngôi nhà ở các nơi gần đồi núi hơn.
Các đề nghị này được đưa ra nhằm mục đích giúp mọi người bớt chạy qua mua bảo hiểm của công ty FAIR Plan, một công ty do chính phủ tài trợ. Công ty này sẽ không từ chối bán bảo hiểm cho những chủ nhà bị các hãng bảo hiểm tư từ chối! Tuy nhiên các bạn cũng cần biết là bảo hiểm của FAIR Plan mắc hơn, mà chỉ bảo hiểm cho trường hợp cháy nhà mà thôi! Nếu bạn bị thiệt hại nhà vì những lý do khác, thì bảo hiểm FAIR Plan vô ích! Theo thống kê, thì trên 80% vụ bồi thường bảo hiểm là do thiệt hại do nước tạo ra, không phải là do cháy!
Tin về việc không gia hạn bảo hiểm này đã làm Bộ Bảo hiểm California không hài lòng!
Phó Ủy viên Bảo hiểm Michael Soller cho biết: “Một trong những vai trò của chúng tôi với tư cách là cơ quan quản lý bảo hiểm là yêu cầu các công ty bảo hiểm phải chịu trách nhiệm về lời nói và hành động của họ. Quyết định của State Farm đưa ra hôm nay đặt ra nhiều câu hỏi nghiêm túc về tình hình tài chính của công ty State Farm nói riêng, và các công ty bảo hiểm nói chung! Họ sẽ phải trả lời cho cục Quản Lý Bảo Hiểm về những sự thực này.”
“Đây là một cuộc khủng hoảng thực sự,” Ủy viên Lara nói với KABC trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Sáu.
Ủy viên cho biết ông muốn điều tra tình hình tài chính của State Farm, nhưng cảnh báo rằng các cơ quan quản lý Bảo Hiểm của tiểu bang Cali không thể đi quá xa, nếu không họ sẽ có nguy cơ đẩy các công ty bảo hiểm hoàn toàn ra khỏi tiểu bang California.
Ông nói với KABC: “Các công ty bảo hiểm không giống như các công ty điện nước. Theo luật, họ không cần phải có mặt ở đây, và khi tìm cách cai quản họ quá mức, chúng ta đã thấy điều gì xảy ra sau trận động đất ở Northridge? Khi cơ quan lập pháp vào cuộc và tìm cách cai quản các hãng bảo hiểm quá mức, họ đã làm cho những hãng này không còn muốn bán bảo hiểm động đất ở tiểu bang California nữa.” Rốt cục là chính phủ phải đứng ra bảo hiểm động đất cho chủ nhà, thông qua công ty California Earthquake Authority, từ đó đến nay!
Ricardo Lara đang dẫn đầu nỗ lực thực hiện cải cách bảo hiểm lớn nhất trong hơn 30 năm ở California. Ông đã đưa ra những đề nghị mới nhằm thay đổi mô hình mà các công ty bảo hiểm dùng để đánh giá rủi ro từ các thảm họa như cháy rừng hoặc động đất. Những đề nghị này, theo lời ông, sẽ ổn định chi phí và mở rộng phạm vi bảo hiểm.
Nhưng vẫn có nhiều người chỉ trích rằng ông Lara chưa đi đủ xa và họ muốn cơ quan lập pháp California can thiệp vào việc này.
Carmen Balber, giám đốc điều hành của Consumer Watchdog, một nhóm đã chỉ trích cách Ricardo Lara giải quyết cuộc khủng hoảng bảo hiểm ở California, nói rằng thông báo của State Farm cho thấy cách giải quyết hiện tại không có hiệu quả.”
“Trong nhiều năm nay, chúng tôi đã thúc giục California yêu cầu các công ty bảo hiểm muốn bán bảo hiểm nhà ở California, phải bán cho tất cả những người làm đúng theo luật lệ bảo vệ ngôi nhà của họ. Chúng tôi kêu gọi ủy viên bảo hiểm ủng hộ sự thay đổi chính sách đó, điều này cần phải thông qua cơ quan lập pháp”, Balber nói với KABC như vậy.
Luật “bảo vệ ngôi nhà” Carmen Balber nhắc đến này mới được tiểu bang thông duyệt gần đây và những luật này đã làm nhiều chủ nhà ở những vùng dễ cháy hết sức nhức đầu vì quá khó khăn!
Ủy Ban Quản Lý Bảo Hiểm như vậy đã bật đèn xanh cho các công ty bảo hiểm được tăng giá bảo hiểm một cách hợp lý hơn, và tôi đã tận mắt chứng kiến giá bảo hiểm tăng gần 100% cho nhiều trường hợp, bắt đầu từ cuối năm ngoái.
Tuy vậy, theo tôi biết, các công ty bảo hiểm vẫn chưa thấy mức tăng này là đủ. Họ không thấy buồn phiền gì nếu khách hàng bỏ đi qua hãng khác, khi giá bảo hiểm bị tăng. Ngoài ra, họ tiếp tục ngưng gia hạn bảo hiểm mỗi ngày, và một số công ty không bán bảo hiểm cho khách hàng mới, hoặc họ đặt ra nhiều luật lệ quá khó khăn hòng ngăn cản khách hàng mới đến với họ!
Tôi cho rằng chính phủ tiểu bang California rồi sẽ phải làm theo yêu cầu của các hãng bảo hiểm, thứ nhất là vì bảo hiểm rất thiết yếu cho xã hội, hơn nữa, chính phủ không có khả năng thay thế các hãng bảo hiểm khổng lồ này!
Trong thời gian tới, tôi tin rằng giá bảo hiểm sẽ tiếp tục tăng và nhiều luật nghiêm ngặt mới, từ hãng bảo hiểm, về việc bảo quản nhà cửa, sẽ được đặt ra.
Chủ nhà cần phải làm gì trong tình trạng khủng hoảng này?
1. Không trả trễ bảo hiểm để công ty bảo hiểm có cớ cắt bảo hiểm của bạn. Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ không có khả năng mua bảo hiểm mới vì nhiều hãng không bán cho khách hàng mới hoặc không bán loại bảo hiểm bạn cần nữa.
2. Nếu công ty bảo hiểm của bạn vẫn nhận khách mới, giá bảo hiểm mới có thể cao hơn giá bảo hiểm cũ, nên bạn không nên để bảo hiểm của mình bị mất đi vì chểnh mảng trả tiền bảo hiểm.
3. Khi hãng bảo hiểm yêu cầu bạn làm những gì họ đòi hỏi trước khi họ quyết định gia hạn bảo hiểm cho nhà bạn, bạn cần nghiêm túc làm theo yêu cầu của họ một cách nhanh chóng và đầy đủ! Tôi đã thấy nhiều người không được gia hạn bảo hiểm vì không làm đúng hạn yêu cầu!4. Nếu nhà bạn chưa từng được tu sửa toàn phần trong 20 năm qua, bạn nên nghĩ đến việc tu sửa càng sớm càng tốt, vì chẳng chóng thì chầy, bạn cũng bị yêu cầu làm điều đó. Tu sửa toàn phần bao gồm cập nhật mái ngói, hệ thống điện, hệ thống ống nước, hệ thống máy sưởi.
Hy vọng bài viết này giúp độc giả của TYTNT hiểu rõ thêm về tình hình bảo hiểm nhà cửa tại tiểu bang California.
