Cơm, món ăn thân thuộc trong bữa cơm hàng ngày của người Việt, tưởng chừng đơn giản nhưng lại ẩn chứa nhiều bí quyết để đạt được độ ngon hoàn hảo. Một trong những bước quan trọng, thường bị bỏ qua hoặc làm qua loa, chính là việc vo gạo. Bài viết này đi sâu vào phân tích tầm quan trọng của việc vo gạo và hướng dẫn cách vo gạo đúng cách để có được bát cơm thơm ngon, dẻo mềm.
Nhiều người lầm tưởng rằng vo gạo đơn thuần là để loại bỏ bụi bẩn hay tạp chất. Tuy nhiên, theo chuyên gia ẩm thực Rob Seixas, mục đích chính của việc vo gạo là loại bỏ lớp bột gạo dư thừa bám trên bề mặt hạt gạo. Lớp bột này được hình thành do sự ma sát giữa các hạt gạo trong quá trình vận chuyển và bảo quản. Khi gặp nước nóng, lớp bột này sẽ tạo thành một chất dính, khiến cơm bị nhão và vón cục.
Cần phải phân biệt rõ: bản thân tinh bột gạo không phải là “kẻ thù”. Gạo vốn dĩ chứa tinh bột, và trong một số món ăn, chúng ta chủ ý kích hoạt tinh bột này để tạo ra kết cấu đặc trưng, ví dụ như món risotto hay cháo. Vấn đề nằm ở lượng tinh bột dư thừa, không được kiểm soát, gây ra hiện tượng cơm bị nhão và dính. Chính vì vậy, vo gạo là một bước vô cùng quan trọng.
Vậy, vo gạo như thế nào cho đúng?
Có nhiều cách vo gạo khác nhau, tùy thuộc vào thời gian và dụng cụ bạn có. Phương pháp đơn giản nhất là dùng rây lọc và vo gạo dưới vòi nước chảy cho đến khi nước trong.
Kỹ hơn, bạn có thể cho gạo vào tô, đổ nước ngập gạo, dùng tay khuấy đều để lớp bột gạo bong ra. Sau đó, chắt bỏ nước đục, thêm nước mới và lặp lại quá trình này cho đến khi nước trong. Để hiệu quả hơn, bạn nên dùng rây để lọc bỏ nước đục, tránh mất gạo và đảm bảo loại bỏ hết bột gạo lắng dưới đáy tô. Nếu không có rây, bạn có thể chắt nước trực tiếp, tuy nhiên cần cẩn thận để không đổ mất gạo.
Dù chọn phương pháp nào, bạn nên vo gạo cho đến khi nước trong (thường khoảng 5-7 lần với cách vo trong tô). Tuy nhiên, không cần quá cầu toàn. Theo Seixas, “Việc đạt được độ trong tuyệt đối là rất khó. Đó là lý tưởng, nhưng đừng quá căng thẳng về điều đó.”
Ngoài ra, ngâm gạo cũng là một cách hiệu quả để loại bỏ tinh bột dư thừa. Seixas đặc biệt ưa chuộng phương pháp này vì ngoài việc loại bỏ tinh bột, ngâm gạo còn giúp gạo hút nước, nở đều và chín đều hơn khi nấu. Mặc dù không cần thiết với gạo Arborio, gạo nếp, gạo đen hay gạo lứt, ngâm gạo rất hữu ích trong hầu hết các trường hợp. Nếu muốn ngâm gạo, chỉ cần cho gạo vào tô, đổ nước ngập khoảng hai đốt ngón tay, ngâm từ 10-20 phút, sau đó đổ gạo ra rây, xả lại với nước sạch rồi mới nấu.
Tóm lại, vo gạo đúng cách là một bước không thể thiếu để có được bát cơm ngon, dẻo, không bị nhão. Đừng bỏ qua bước nhỏ này, hãy đầu tư một chút thời gian và công sức để thưởng thức trọn vẹn hương vị của món cơm quen thuộc nhé!