Tình hình thương mại Mỹ – Trung đang nóng lên từng ngày như một nồi nước đặt trên bếp lửa. Những đòn thuế quan qua lại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới khiến cả thế giới lo ngại về một cuộc chiến thương mại toàn diện, kéo theo sự suy thoái kinh tế toàn cầu.
Giữa bối cảnh căng thẳng đó, những tín hiệu đàm phán le lói xuất hiện, nhưng liệu có đủ để xua tan bóng ma thuế quan đang bao trùm?
Có thể thấy rõ ràng là cả hai bên đều đang “bằng mặt mà không bằng lòng”. Một mặt, chúng ta nghe thấy những lời lẽ hòa giải, những tuyên bố về việc duy trì liên lạc và mong muốn giải quyết các khác biệt thông qua đối thoại bình đẳng, dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau. Đây là những ngôn từ ngoại giao, những lời nói “có cánh” mà các chính phủ thường sử dụng để xoa dịu dư luận và tránh leo thang căng thẳng.
Nhưng mặt khác, đằng sau những lời lẽ hoa mỹ đó, chúng ta thấy một cuộc chiến thương mại dai dẳng, với những đòn trả đũa qua lại bằng thuế quan, những hạn chế xuất khẩu công nghệ, và những cáo buộc về “áp lực tối đa, cưỡng bức và đe dọa”. Rõ ràng, cả hai bên đều đang cố gắng gây áp lực lên đối phương để đạt được lợi thế trong các cuộc đàm phán.
Hãy cùng phân tích tình hình hiện tại, nhìn vào những diễn biến mới nhất để hiểu rõ hơn về ván cờ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.
Những tín hiệu tích cực
Tổng thống Trump tỏ ra lạc quan về một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc trong vòng ba, bốn tuần tới. Ông khẳng định các quan chức hàng đầu của Bắc Kinh đã liên lạc với Washington “nhiều lần” và hai bên đã có “các cuộc đàm phán thương mại rất tốt”. Mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể về tiến trình đàm phán, nhưng sự tự tin của ông Trump phần nào cho thấy khả năng đạt được thỏa thuận là có cơ sở.
Việc CEO Nvidia, Jensen Huang, đến thăm Trung Quốc và khẳng định Trung Quốc là một thị trường quan trọng cũng là một tín hiệu đáng chú ý. Việc ông Huang tìm kiếm sự hợp tác với Trung Quốc, thậm chí thảo luận về thiết kế chip mới để tránh lệnh cấm, cho thấy các doanh nghiệp vẫn mong muốn duy trì quan hệ thương mại với Trung Quốc bất chấp căng thẳng chính trị.
Phía Trung Quốc cũng bày tỏ thiện chí đàm phán. Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định Bắc Kinh luôn sẵn sàng tham gia các cuộc tham vấn kinh tế và thương mại với Mỹ. Câu nói “Ai gây ra sự việc thì người đó phải giải quyết” được bà nhắc lại như một lời kêu gọi Mỹ thay đổi cách tiếp cận và tìm kiếm giải pháp thông qua đối thoại.
Những thách thức còn tồn tại
Mặc dù có những tín hiệu tích cực, nhưng con đường đến một thỏa thuận thương mại vẫn còn nhiều chông gai. Vụ TikTok là một ví dụ điển hình. Chính quyền Trump đang tìm cách bán các tài sản của TikTok tại Hoa Kỳ cho một công ty Mỹ, nhưng thỏa thuận này cần sự chấp thuận của Trung Quốc. Tổng thống Trump nói rằng những phản đối của Trung Quốc đối với các mức thuế mới của Hoa Kỳ đã làm đình trệ thỏa thuận này. Điều này cho thấy Trung Quốc vẫn giữ vai trò quan trọng trong các vấn đề kinh tế liên quan đến Mỹ, và họ không ngần ngại sử dụng điều này để tạo lợi thế cho mình.
Lệnh cấm bán chip H20 của Mỹ cho thấy cuộc chiến công nghệ giữa hai nước vẫn đang diễn ra quyết liệt. Mỹ lo ngại Trung Quốc sẽ sử dụng chip H20 để phát triển siêu máy tính, từ đó tăng cường sức mạnh quân sự. Động thái này của Mỹ cho thấy họ sẵn sàng sử dụng các biện pháp mạnh để kiềm chế sự phát triển công nghệ của Trung Quốc.
Cuối cùng, mức độ tin tưởng giữa hai bên vẫn còn rất thấp. Những lời lẽ cứng rắn và hành động đáp trả lẫn nhau trong thời gian qua đã tạo ra một bầu không khí ngờ vực. Để đạt được một thỏa thuận bền vững, cả Mỹ và Trung Quốc cần phải xây dựng lại lòng tin và thể hiện thiện chí hợp tác.
Kết luận
Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung đang ở một giai đoạn then chốt. Những tín hiệu đàm phán tích cực xuất hiện, nhưng những thách thức vẫn còn rất lớn. Tất cả những điều này cho thấy một bức tranh rất phức tạp và đầy mâu thuẫn về mối quan hệ Mỹ-Trung. Cả hai bên đều có lợi ích kinh tế và chiến lược quan trọng trong việc duy trì mối quan hệ, nhưng họ cũng có những khác biệt sâu sắc về thương mại, công nghệ, nhân quyền và các vấn đề khác.
Liệu Hoa Kỳ và Trung Quốc có thể tìm ra một cách để giải quyết những khác biệt này và xây dựng một mối quan hệ ổn định và mang tính xây dựng hơn không? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là cả thế giới đang dõi theo từng bước đi của hai nền kinh tế lớn nhất, hy vọng vào một tương lai hợp tác và ổn định hơn.
