Elon Musk, người từng được xem là ngưỡng mộ phong cách thân thiện với doanh nghiệp của Donald Trump, đã công khai bày tỏ sự bất đồng với tổng thống về chính sách kinh tế mới nhất: thuế quan. Trong khi Trump thúc đẩy các biện pháp thương mại cứng rắn khiến thị trường toàn cầu chao đảo và các đồng minh phẫn nộ, Musk lại kêu gọi một tầm nhìn hoàn toàn khác—dựa trên thương mại tự do và hợp tác toàn cầu.
Cuối tuần qua, Musk đã bày tỏ quan điểm của mình trong một cuộc gọi video, kêu gọi thiết lập một “tình trạng không thuế quan” giữa châu Âu và Hoa Kỳ. Ông mô tả viễn cảnh lý tưởng của mình là “tạo ra một khu vực thương mại tự do giữa châu Âu và Bắc Mỹ.”
“Tôi hy vọng rằng cuối cùng sẽ đạt được đồng thuận giữa châu Âu và Hoa Kỳ để cùng hướng tới một tình trạng không thuế quan,” Musk nói. “Và cũng cần có sự tự do hơn trong việc đi lại giữa châu Âu và Bắc Mỹ—nếu ai đó muốn làm việc ở châu Âu hay Mỹ, họ nên được phép làm như vậy. Đó chính là lời khuyên của tôi dành cho tổng thống.”
Quan điểm của Musk hoàn toàn trái ngược với chính sách kinh tế ngày càng mang tính biệt lập của Trump. Chính sách thương mại dựa trên thuế quan của Trump đã gây phản ứng dữ dội toàn cầu, làm chao đảo thị trường chứng khoán và đe dọa đẩy giá cả tiêu dùng tăng cao. Nhiều nhà phê bình cho rằng các động thái này đang biến Hoa Kỳ thành kẻ thù kinh tế trong mắt thế giới—một cảm nhận mà Musk dường như cũng đồng tình, dù không nói thẳng ra.
Trên mạng xã hội, Musk chia sẻ một đoạn video của nhà kinh tế học bảo thủ Milton Friedman, nói về quá trình hợp tác toàn cầu để làm ra một vật đơn giản như cây bút chì—gỗ, than chì, thép—và gọi đó là “phép màu của hệ thống giá cả.”
“Đó là lý do vì sao thị trường tự do lại quan trọng đến vậy,” Friedman nói trong đoạn clip. “Không chỉ để nâng cao hiệu quả sản xuất, mà còn để thúc đẩy sự hòa hợp và hòa bình giữa các dân tộc trên thế giới.”
Đối với Musk, người mà các doanh nghiệp như Tesla và SpaceX phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu ổn định và nhân lực quốc tế, hướng tiếp cận dựa trên thuế quan của Trump không chỉ là sai lầm mà còn nguy hiểm. Thông điệp của ông rất rõ: hòa bình kinh tế và hiệu quả toàn cầu không chỉ là chính sách tốt mà còn là điều kiện tiên quyết cho đổi mới và thịnh vượng.
Mọi chuyện càng thêm phức tạp khi Musk hiện đã mất tới 52 tỷ USD chỉ trong năm nay, làm dấy lên nhiều đồn đoán về vai trò của ông trong các cuộc thảo luận kinh tế sắp tới. Dù chính quyền Trump phủ nhận các tin đồn về việc Musk rút lui hay có rạn nứt, nhiều người quan sát nhận ra mối quan hệ không còn mặn nồng như xưa.
Với mâu thuẫn công khai lần này, mối liên kết giữa người giàu nhất thế giới và cựu tổng thống dường như đã rạn vỡ. Khi thuế quan tăng cao và thị trường tiếp tục biến động, quan điểm ủng hộ thương mại tự do của Musk đang đối đầu trực diện với chủ nghĩa kinh tế dân tộc cứng rắn của Trump.
Thông điệp từ Musk rất rõ ràng: về mặt chính sách kinh tế, ông không còn đứng cùng chiến tuyến với Trump. Tuần trăng mật đã thực sự kết thúc.
