KALYNH NGÔ
Luật Chăm sóc Sức khỏe vừa Túi tiền (Affordable Care Act, ACA), thường được gọi là Obamacare, ra đời năm 2010 trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Barack Obama. ACA nhằm mục đích giải quyết các vấn đề lâu dài trong hệ thống chăm sóc sức khỏe của Hoa Kỳ, bao gồm tỷ lệ người không có bảo hiểm cao, chi phí y tế tăng cao và bất bình đẳng trong việc hưởng dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Obamacare là kết quả của một lịch sử lâu dài của những nỗ lực không thành công trong việc thông qua luật cải cách – một cách sâu rộng, chính sách chăm sóc sức khỏe cho dân Mỹ. Nhiều người cho rằng Obamacare là một cuộc đại tu đáng kể và là sự mở rộng phạm vi bảo hiểm y tế đáng kể nhất kể từ khi Hoa Kỳ thông qua Medicare và Medicaid vào năm 1965.
Tuy vậy, tổng thống vừa đắc cử Donald Trump và các đồng minh đảng Cộng hòa của ông chưa bao giờ ngừng chỉ trích gay gắt Obamacare, coi đó là một chính sách thất bại do phí bảo hiểm tăng và sự tham gia hạn chế của các công ty bảo hiểm ở một số thị trường. Chiến lược tranh cử chính của ông Trump và đảng Cộng hòa từ năm 2016 là “bãi bỏ và thay thế Obamacare.”
Phía Cộng hòa cho rằng Obamacare cho phép chính phủ can thiệp quá sâu vào thị trường chăm sóc sức khỏe. Khi đảng Cộng Hòa giành lại được quyền lãnh đạo Tòa Bạch Ốc và lưỡng viện Quốc hội năm 2017, họ lập tức đem đạo luật Obamacare ra mổ xẻ và bác bỏ từng phần, nhưng sau bốn năm, họ cuối cùng không hủy bỏ được đạo luật này bởi vì chưa đưa ra được một luật khác để thay thế, điều chỉnh việc chăm sóc sức khỏe của người dân. Nhắc đến việc này, chúng ta không thể không nhắc đến lá phiếu lịch sử của Thượng Nghị Sĩ đảng Cộng hòa John McCain năm 2017 khiến thượng viện Mỹ không thể thông qua dự luật thay thế Obamacare, chấm dứt nỗ lực bác bỏ suốt bảy năm của đảng Cộng hòa. Donald Trump lúc đó là tổng thống đã nói “ba thượng nghị sĩ Cộng hòa và 48 thượng nghị sĩ Dân chủ đã làm người dân Mỹ thất vọng.”
Năm 2020, dù đang có đại dịch COVID-19, nhiều người thất nghiệp, cần bảo hiểm y tế, chính quyền Donald Trump vẫn muốn bỏ toàn bộ Obamacare, và yêu cầu Tối Cao Pháp Viện chuẩn thuận.
Cuối năm 2023, dù đã thất cử tổng thống, ông Trump vẫn không ngừng tấn công Obamacare, lặp lại lời thúc giục dứt bỏ chương trình y tế đang rất phổ thông hiện nay và đang được hằng triệu người dân Mỹ sử dụng. Ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social, thề quyết thay thế Obamacare bằng một chương trình y tế khác do chính Trump lập ra mà Trump cho là “tốt đẹp hơn nhiều.”
Vào tháng 1/2024, chính quyền ông Biden thông báo có khoảng 20 triệu người, một con số kỷ lục, ghi danh bảo hiểm y tế trong năm nay qua chương trình Obamacare, vài ngày trước khi thời gian ghi danh sẽ kết thúc vào ngày 16/1/2024.
Đến đầu tháng Mười Một năm 2024, thì đã có hơn 21 triệu người đã vào trang mạng HealthCare.gov để ghi danh xin Obamacare. Con số này gần như tăng gấp đôi so với lúc Tổng thống Biden vừa nhậm chức.
Điều này cũng dễ hiểu, vì hiện nay giá bảo hiểm vẫn rất phải chăng, đa số người nhận Obamacare chỉ phải trả khoảng chỉ hơn 10 Mỹ kim một tháng. Theo bà Cynthia Cox, người lãnh đạo Chương trình về Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng cho KFF, một tổ chức nghiên cứu y tế phi đảng phái, thì ngành bảo hiểm, bệnh viện cũng như giới bác sĩ, đều thích điều đó.
Tuy nhiên, tình hình Obamacare hứa hẹn nhiều thay đổi với chính quyền nhiệm kỳ hai của Donald Trump, người đã vận động tranh cử với thông điệp dẹp bỏ chương trình bảo hiểm y tế này.
Không riêng gì Donald Trump, Chủ tịch Hạ viện đảng Cộng hòa Mike Johnson, cũng đã phát biểu tại một chiến dịch tranh cử của Trump trước ngày bầu cử rằng “ACA đã ăn sâu vào tiềm thức, chúng ta cần có cải cách lớn và có rất nhiều ý tưởng để thực hiện. Sẽ không còn Obamacare.”
Nhiều người đang lo rằng khi bảo hiểm ACA hết hạn vào năm 2025, hàng triệu người Mỹ đang sẽ phải đối diện với nguy không còn bảo sức trừ khi các nhà lập pháp bỏ phiếu gia hạn chương trình mà 21 triệu dân Mỹ đang rất cần này.
Dưới đây là những nét khái quát về chương trình Obamacare hiện giờ:
1. Mang bảo hiểm sức khỏe đến cho nhiều người dân: Một trong những nền tảng của Obamacare là mở rộng quyền được nhận dịch vụ chăm sóc sức khỏe vừa túi tiền cho hàng triệu người Mỹ. Điều này phần lớn đạt được qua việc mở rộng Medicaid và các thị trường bảo hiểm được trợ cấp. Dưới thời chính quyền nhiệm kỳ hai của Donald Trump, nhiều người cho rằng các nỗ lực cắt giảm hỗ trợ của liên bang cho việc mở rộng Medicaid sẽ là trọng tâm chính. Và việc cắt giảm tài trợ cho Medicaid, được dự định sẽ thực hiện vào năm 2025, sẽ khiến những cá nhân có thu nhập thấp bị ảnh hưởng và những người ở các tiểu bang có Medicaid mở rộng có nguy cơ mất quyền được bảo hiểm.
2. Giúp người đang có bệnh có thể mua bảo hiểm sức khỏe: Obamacare cấm các công ty bảo hiểm từ chối không bán bảo hiểm hoặc tính phí bảo hiểm rất cao cho những người muốn mua bảo hiểm đã có sẵn bệnh trong người. Mặc dù Donald Trump từng tuyên bố ủng hộ việc bảo vệ quyền mua bảo hiểm với giá phải chăng cho những cá nhân có sẵn bệnh, nhưng thực tế là chính quyền của ông trong nhiệm kỳ một đã nỗ lực bãi bỏ ACA (dù không thành công) vào năm 2017 và đưa các đề xuất thay thế không có lợi cho người lao động có thu nhập thấp. Giờ đây, nếu không có các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ, những cá nhân mắc bệnh mãn tính hoặc tình trạng sức khỏe trước đó có thể phải đối mặt với chi phí cao hơn hoặc các lựa chọn bảo hiểm hạn chế.
Điều gì có thể xảy ra cho Obamacare?
Như đã trình bày ở trên, Obamacare đã đưa ra các biện pháp để làm cho chăm sóc sức khỏe có giá cả phải chăng hơn, bao gồm trợ cấp cho những người có thu nhập thấp và trung bình. Bất kỳ nỗ lực nào nhằm bãi bỏ hoặc cắt giảm các khoản trợ cấp này sẽ làm tăng chi phí tự trả cho hàng triệu người. Hơn nữa, các đề xuất ưu tiên bãi bỏ quy định hoặc giảm sự giám sát của liên bang có thể chuyển chi phí sang người tiêu dùng, đặc biệt là đối với các phúc lợi sức khỏe thiết yếu như chăm sóc thai sản, dịch vụ sức khỏe tâm thần và thuốc theo toa.
Người Mỹ có thu nhập khoảng $103.280 cho một gia đình bốn người sẽ đủ điều kiện nhận trợ cấp bảo hiểm Obamacare. Theo các chuyên gia về chính sách chăm sóc sức khỏe, nếu đảng Cộng hòa giành được quyền kiểm soát Quốc hội, họ sẽ chấm dứt các khoản trợ cấp Obamacare mở rộng vào cuối năm 2025, khiến nhiều người mua bảo hiểm Obamacare và hiện đang nhận các khoản trợ cấp này mất đi sự hỗ trợ tài chính.
Những người có nguy cơ mất bảo hiểm Obamacare cao nhất nếu trợ cấp mở rộng hết hạn là những người sống ở các tiểu bang có phí bảo hiểm y tế đặc biệt cao, bao gồm cả các vùng nông thôn của Hoa Kỳ. Cynthia Cox, phó chủ tịch kiêm nhà nghiên cứu chính sách ACA tại KFF, nói trên đài CBS rằng các hộ gia đình có thu nhập trung bình phụ thuộc vào trợ cấp mở rộng có thể sẽ chứng kiến mức phí bảo hiểm tăng mạnh vào năm 2025.
Louise Norris, nhà phân tích chính sách y tế của healthinsurance.org lưu ý rằng 93% những người mua bảo hiểm y tế thông qua Obamacare nhận được trợ cấp nâng cao. Bà cho biết, việc tăng mạnh phí chăm sóc sức khỏe sẽ khiến nhiều người không còn khả năng mua bảo hiểm y tế.
Nếu chính quyền nhiệm kỳ hai của Donald Trump theo đuổi cải cách chăm sóc sức khỏe vào năm 2025, có thể sẽ có những thay đổi lớn đối cho Obamacare, chẳng hạn như cắt giảm tài trợ liên bang cho các chương trình chăm sóc sức khỏe, thay đổi các điều khoản mở rộng Medicaid hoặc thúc đẩy các giải pháp thay thế như các chương trình chăm sóc sức khỏe của hiệp hội.Trong một quốc gia thượng tôn pháp luật và hiến pháp như Hoa Kỳ, đương nhiên những thay đổi chính sách như vậy sẽ phụ thuộc vào sự ủng hộ của từng thành viên trong lưỡng viện Quốc hội và đôi khi của Tối Cao Pháp Viện.
Nhiều người lo rằng khi lưỡng viện Quốc hội và Tối Cao Pháp Viện đều nằm trong quyền kiểm soát của đảng Cộng hòa, thì chương trình Obamacare có thể sẽ phải đối diện với nhiều nguy cơ.
Dĩ nhiên, tất cả đều là có thể! Nhưng giới lạc quan hy vọng rằng không phải tất cả mọi người trong đảng Cộng hòa đều có suy nghĩ và quan điểm giống nhau. Biết đâu chúng ta sẽ có một Thượng Nghị Sĩ đảng Cộng hòa John McCain thứ hai?
Còn nếu không thì hai năm nữa người dân Hoa Kỳ lại có cơ hội tham gia cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, qua đó, tất cả các dân biểu liên bang phải ra ứng cử lại vì họ chỉ có nhiệm kỳ hai năm, và 1/3 các thượng nghị sĩ liên bang, với nhiệm kỳ sáu năm, cũng phải ra ứng cử lại.
Đó là cái đẹp của nền dân chủ của đất nước chúng ta đang sống!
