Neil deGrasse Tyson là một trong những nhà vật lý thiên văn lỗi lạc nhất thế giới, không chỉ nổi tiếng với kiến thức uyên bác về vũ trụ mà còn bởi khả năng truyền đạt niềm đam mê khoa học đến công chúng một cách dễ hiểu.
Ông được xem như Carl Sagan của thời hiện đại, người dẫn dắt và biên tập chương trình “Cosmos” phiên bản 2014, tiếp nối di sản của Sagan trong việc khơi dậy niềm cảm hứng khám phá không gian cho hàng triệu người.
Giống như Sagan, Tyson mang đến cho chúng ta cái nhìn kỳ diệu về sự tồn tại của vũ trụ. Tuy nhiên, ông cũng là một người thực tế khi nói về tương lai của nhân loại trong không gian. Ông cho rằng con người sẽ không bao giờ đặt chân lên sao Hỏa vì lợi ích kinh tế không tương xứng với chi phí đầu tư khổng lồ. Hơn nữa, Tyson còn đưa ra những dự đoán đáng lo ngại về sự diệt vong của Trái Đất, cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn.
Vậy những dự đoán của ông là gì?
Sự kết thúc của hệ mặt trời
Tyson giải thích rằng, giống như mọi ngôi sao khác, mặt trời của chúng ta cũng có tuổi thọ hữu hạn. Khi nguồn hydro cạn kiệt, mặt trời sẽ bước vào giai đoạn sao khổng lồ đỏ, phình to và nuốt chửng các hành tinh lân cận, bao gồm cả trái đất. Bầu khí quyển của chúng ta sẽ bốc hơi vào không gian, đại dương sôi sục, và trái đất sẽ trở thành một cục than đỏ rực quay quanh lõi mặt trời đang hấp hối. Theo Tyson, thảm họa này sẽ xảy ra trong khoảng năm tỷ năm nữa, khi vòng đời 10 tỷ năm của mặt trời đi đến hồi kết. Từ những nhận định trước đây về việc nhân loại cần tìm cách rời khỏi hệ mặt trời trước khi điều này xảy ra, dường như Tyson đã trở nên bi quan hơn.
“Vụ xé lớn” và sự bất lực của con người
Không chỉ mặt trời, mà cả vũ trụ cũng đối mặt với nguy cơ diệt vong. Tyson bày tỏ sự lo sợ về “Vụ xé lớn” (Big Rip), một giả thuyết cho rằng chính không-thời gian sẽ bị xé toạc, dự kiến xảy ra sau 22 tỷ năm nữa. Khi được hỏi liệu con người có thể ngăn chặn thảm họa này, Tyson trả lời rằng ngay cả biến đổi khí hậu, một vấn đề cấp bách hiện nay, chúng ta dường như cũng bất lực trong việc giải quyết. Ông cho rằng con người “bất tài trên nhiều phương diện” và khó có thể ngăn chặn được “Vụ Xé Lớn”.
Những vấn đề trước mắt và tương lai ảm đạm
Tyson tin rằng nhân loại có thể chỉ còn 100 năm tồn tại trên trái đất. Ông nhấn mạnh những vấn đề địa chính trị cấp bách mà con người chưa tìm ra giải pháp. Liệu chúng ta có thể vượt qua những thách thức này và tiếp tục tồn tại? Tyson dường như không mấy lạc quan.
Tóm lại, những dự đoán của Neil deGrasse Tyson về tương lai của trái đất và nhân loại, dù đáng sợ, nhưng lại là lời cảnh tỉnh cho chúng ta về sự mong manh của sự sống và tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề toàn cầu.
Liệu chúng ta có thể học hỏi từ những cảnh báo này và thay đổi hướng đi, hay sẽ chấp nhận số phận diệt vong như lời tiên đoán của Tyson? Câu hỏi này vẫn còn bỏ ngỏ cho tương lai.