YẾN TUYẾT
Bên cạnh sự lãng mạn và không khí mát mẻ mà những cơn mưa đem lại cho chúng ta, mùa mưa cũng gây ra lo nghĩ, về vấn đề ẩm mốc, cho nhiều chủ nhân của một số căn nhà, nhất là mấy căn nhà cũ.
Tôi từng có kinh nghiệm về chuyện này khi thuê một căn nhà ở vùng Norwalk cách đây đã hơn 30 chục năm khi mới đến Mỹ.
Căn nhà khi đến xem thì trông sạch sẽ, rộng rãi, có sân trước và sau, nằm gần mặt đường. Sau khi dọn vô, đêm đầu tiên, tôi đã ngủi thấy một cái mùi rất lạ trong không khí khiến tôi khó thở nhưng nghĩ chắc là mùi sơn mới.
Thế nhưng ở cả tháng rồi vẫn phải hít thở cái mùi khó chịu đó, nhất là trong căn phòng ngủ.
Vào thời buổi ấy, đang một mình nuôi ba đứa con nhỏ, tìm được căn nhà ba phòng ngủ rộng rãi, vừa với túi tiền của mình, để có thể ở chung với hai thằng cháu trai cho đỡ tiền nhà, không phải dễ dàng. Thế cho nên tôi ráng chịu đựng và đi ra chợ mua một lô mấy chai có mùi thơm về để ở khắp các căn phòng trong nhà.
Dĩ nhiên, những loại mùi thơm nhân tạo này chỉ có thể át đi cái mùi khó thở ấy một phần nào mà thôi.
Ở cái nhà đó cả mấy tháng trời cho đến khi có căp vợ chồng bạn đến thăm, tôi bèn nhờ anh chồng là người biết về chuyện sửa nhà cửa đi vòng quanh xem xét và anh ấy tìm ra mùi hôi ấy đến do sự ẩm mốc trong một bức tường của cái phòng tắm thuộc căn phòng ngủ của tôi. Bức tường ấy nếu đè tay vào thì mềm nhũn như đè vào một tấm nệm!
Thế là tôi báo cho người chủ nhà Việt Nam còn rất trẻ tuổi biết nhưng cô ta nói nếu không muốn ở thì dọn ra, chứ cô không sửa chữa gì cả vì tiền nhà đã rất thấp rồi.
Dĩ nhiên, tôi tìm nhà khác để dọn đi vì chỉ thấy cái mùi ẩm mốc làm mình khó thở thôi, chứ không hề nghĩ gì xa xôi đến chuyện nó hại đến sức khỏe của mình và các con đang còn rất bé.
Năm ngoái, căn nhà cũ 60 tuổi của tôi cũng găp trường hợp sàn nhà bị mốc khi tôi lột thảm trong các phòng ngủ và phát hiện những mảng mốc đen.
Vì tôi mướn công ty lót laminate có license qua Home Depot nên người thợ lót laminate cho biết anh ta phải ngưng công việc cho đến khi tôi trị mốc xong. Anh ta đề nghị tôi liên lạc với công ty thử nghiệm mốc (Mold Testing).
Không ngờ chuyện này đã khiến tôi trải qua những kinh nghiệm nhức đầu nhưng cũng nhờ thế mà mở mang kiến thức về chuyện mốc meo trong nhà cửa.
Đầu tiên tôi gọi một người Việt Nam làm nghề xây dựng và anh nói chỉ việc tưới bleach rồi xủi những chỗ mốc lên là xong. Hầu hết những người Việt Nam làm chủ nhà bị mốc đều làm như vậy.
Thế nhưng, khi các con tôi biết chuyện tụi nó bắt tôi phải theo lời hướng dẫn của người lót sàn cho dù phải tốn tiền.
Tụi nhỏ sống và suy nghĩ theo cách của người Mỹ là phải theo đúng nguyên tắc vì đối với tụi nó mốc rất nguy hiểm cho sức khỏe của người già như tôi, và ngay cả không tốt cho mấy đứa cháu ngoại của tôi nếu tụi nó đến thăm viếng và sinh hoạt.
Thế là tôi mướn chuyên viên thử nghiệm mốc; và sau đó tìm công ty trị mốc có bằng hành nghề của Mỹ. Việc này kéo dài cả hai tuần lễ mới xong vì phải liên lạc với 4,5 công ty để tìm giá rẻ và dịch vụ tốt căn cứ trên review (đánh giá) của khách hàng để mình yên tâm mà con cũng vui lòng.
Công ty trị mốc xong thì cho một giấy chứng nhận mốc đã được chữa nhưng không bảo đảm là nó có trở lại hay không vì tôi cần phải sửa hệ thống thoát nước ngoài sân, có thể là nguyện nhân gây ẩm ướt dưới sàn nhà. (Chuyện đó giải quyết sau).
Qua kinh nghiệm phải đối phó với vấn đề mốc, tôi tìm hiểu và đọc được một bài báo hữu ích để chia sẻ với bạn đọc, trong mục đích chung là cùng nhau bảo vệ sức khỏe.
Kỹ sư Bob Thompson thuộc cơ quan bảo vệ môi sinh Environmental Protection Agency (EPA) nói:
“Có nhiều lý do để cho một người phải quan tâm về vấn đề ẩm mốc (mold), một trong những lý do đó là việc nhà của họ có thể bị hư hại. Ẩm mốc có thể hiện ra ở trên tất cả bất cứ vật liệu nào dùng để xây dựng nhà cửa. Nấm sử dụng những vật liệu này như là nguồn cung cấp thức ăn để nuôi dưỡng chúng. Ẩm mốc không những nguy hại cho nhà cửa mà còn cho sức khỏe của bạn nữa. Chính ẩm mốc sẽ làm hư hại cái sườn nhà về phương diện hóa học khi ốc- xýt hóa những vật liệu dùng để xây nhà cửa và làm căn nhà của bạn mất giá trị.”
Trong khi đó, bác sĩ Michael Stampar, giám đốc của cơ quan Sinofresh HealthCare Inc. khuyến cáo rằng do việc có những vụ lũ lụt hay nước tràn vào nhà vào những tháng đầu năm nay tại California, các chủ nhà nên để ý đến việc ấm mốc có thể xảy ra trong nhà của họ, gây nên bệnh về đường mũi.
Ẩm mốc và vấn đề sức khỏe
Bên cạnh việc nhà cửa có thể bị hư hại do bất cứ lý do nào liên quan đến nước – như mưa lụt và nước bị rò rỉ ở đâu đó trong nhà, sức khỏe của người sống trong ngôi nhà đó cũng bị đe dọa.
Ẩm mốc là nguyên nhân của dị ứng. Chất độc chứa trong việc mốc meo còn gây ra các phản ứng như ngứa ngáy và đưa đến bệnh tật về đường khí quản.
Do đó, bạn cần tìm tòi nguồn gốc của mọi lọai ẩm ướt gây nên sự ẩm mốc.
Bạn có thể ngửi thấy mùi ẩm mốc cho dù không biết nó ở đâu; hay nhờ bạn thấy một bộ phận thuộc hệ thống nước bị hư; hoặc những thành viên trong gia đình của bạn có triệu chứng như bị dị ứng như hắt hơi, mắt bị đỏ hay da bị nổi mề đay ngứa ngáy.
Những dị ứng do ẩm mốc gây ra rất phổ thông và có thể xảy ra tức thời hay từ từ. Ẩm mốc có thể đưa đến việc lên cơn suyễn của người đang bị bệnh này.
Còn nếu những dấu hiệu ẩm mốc được nhìn thấy thì chúng sẽ làm ảnh hưởng không tốt cho mắt, mũi, da, cổ họng và phổi của những người hay bị dị ứng hay là sức khỏe bình thường.
1/ Làm sao để tẩy trừ mốc?
Mốc có thể tìm thấy ở bất cứ vật liệu hay khu vực nào chứa sự ẩm ướt. Cơ quan bảo vệ môi sinh EPA khuyến cáo chủ nhà không nên tự tẩy rửa những vết mốc có diện tích lớn hơn một mét vuông. Họ khuyên chúng ta nên nhờ những người thợ chuyên môn về việc tẩy rửa mốc meo đến giúp đỡ thì tốt hơn.
Chìa khoá của việc chế ngự được mốc là làm sao ngăn chận tình trạng bị ẩm ướt. Mốc meo có thể lan tràn ở những nơi bị ướt hay bị ẩm trong vòng từ 24 đến 48 tiếng đồng hồ.
Bạn phải tìm cách lau khô những khu vực bị thấm nước ngay tức khắc để ngăn chận việc mốc nẩy sinh ra nhiều hơn. Nếu bạn phát hiện mốc nẩy sinh trong nhà thì lập tức phải lau khô nó ngay và giới hạn những họat động đưa tới việc ẩm ướt ở khu vực ấy.
Thật khó có một phương cách nào rõ ràng để tránh tình trạng mốc meo trong nhà trừ khi chúng ta biết cách ngăn chận việc ẩm ướt càng nhiều càng tốt.
– Hãy sửa ngay ống nước nếu nó bị rỉ.
– Những vật liệu hút nước như thảm hay miếng lót sàn nhà bi ẩm là bạn phải thay nó ngay tức khắc.
– Còn nếu mốc hiện ra trên những bề mặt cứng như nền nhà lót gạch đá thì phải dùng thuốc rửa và nước để chùi ngay lập tức, nhớ lau thật khô sau khi chùi xong.
Rửa sạch sẽ những vật liệu xây dựng nhà cửa và đồ dùng nào bị ẩm ướt chậm nhất là hai ngày sau khi xẩy ra để ngăn chận việc mốc meo có thể nẩy sinh.
Cho dù thuốc tẩy chlorine bleach có công dụng làm cho mốc biến mất, thế nhưng người ta vẫn khuyên là không nên sử dụng nó một cách thường xuyên.
Trước đây, các chuyện viên thường khuyên là chúng ta nên hòa bleach với nước khi chùi rửa, nhưng họ tìm thấy là khi được hòa chung như vậy, bleach có thể nguy hiểm cho sức khỏe, nên bây giờ họ khuyên là chỉ nên hòa nước với thuốc chùi rửa loại nhẹ mà thôi!
2/ Đề phòng ẩm mốc
Để tránh những đồ dùng trong nhà khỏi bị mốc, chúng ta phải tìm cách giảm thiểu độ ẩm ướt (humidity). Hãy dùng máy điều hòa không khí (air conditioners), bắt máy quạt gió hay hút hơi trong phòng tắm và nhớ mở máy hút khói khi nấu ăn, rửa chén hay chùi rửa.
Trong những khu vực nào có chứa nhiều hơi nước như nhà tắm và nhà bếp thì đừng lót thảm.
Một cách giản dị là nếu bạn tìm cách giới hạn tối đa sự ẩm ướt bên trong và bên ngoài nhà được chừng nào thì bạn càng tránh được vấn đề mốc meo chừng đó.
3/ Bạn có thể tìm được sự giúp đỡ ở đâu?
Nếu bạn phát hiện sự hư hại do nước gây ra hay mốc lan rộng một diện tích trên 3 mét vuông thì có thể đọc lời chỉ dẫn của EPA trong cuốn “Mold Remediation in Schools and Commercial Building.”
Mặc dù cuốn chỉ dẫn này nhắm vào trường học và các cơ sở thương mại nhưng bạn cũng có thể sử dụng cho nhà riêng.
Bạn có thể gọi điện thọai cho EPA Indoor Air Quality Information Clearinghouse
1-800-438-4318 hay vào trang nhà: www.epa.gov/mold/mold_remediation.html để biết thêm chi tiết.
Nếu bạn mướn một người thợ sửa nhà cửa hay thợ sửa ống nước, bạn nên biết chắc là họ biết cách chùi rửa mốc meo đúng cách.
Yêu cầu người thợ này theo đúng những chỉ dẫn trong cuốn sách của cơ quan EPA nói trên, họặc hội ý với chuyện viên lo về vấn đề mốc meo trước khi bắt tay vào việc.
Nếu bạn nghi là máy sưởi, máy lạnh trong nhà bạn có thể bị mốc, bạn có thể tìm hiểu lời chỉ dẫn trong cuốn sách “Should you have the Air Ducts in Your Home Cleaned?” trước khi bắt tay vào việc sửa chữa hay thuê thợ đến chùi dọn.
Bạn không nên sử dụng hệ thống máy điều hòa không khí hay máy sưởi nếu bạn nghi ngờ có mốc trong đó vì điều này có thể chuyên chở mốc đi ra khắp nhà mình.
Bạn có thể gọi 1-800-438-4318 để được một tập tài liệu miễn phí.
Nếu việc mốc meo và hệ thống nước hư hỏng liên quan đến ống cống hay là nước bị nhiễm độc, bạn cần liên lạc với một người thợ chuyên môn về vấn đề này để sửa chữa hay chùi rửa cho đúng cách.
4/ Những nguồn tài liệu khác
Hãy theo sự chỉ dẫn của cơ quan National Association of Home Builders ở trang nhà www.moldtips.com.
Sống trong thời đại điện tử, nhiều phương cách trị mốc xuất hiện khắp nơi trên You Tube, Google nhưng tốt hơn hết là nếu có khả năng tài chánh, chúng ta nên liên lạc với các công ty chuyên ngành về chữa trị mốc để yên tâm là sức khỏe mình được bảo vệ.
