TRẦN NHẬT VY
Năm 2024, nhiều cơn bão đã xảy ra trên thế giới để lại những hậu quả to lớn. Song hậu quả của vật chất thì con người có thể giải quyết được trong một thời gian nào đó. Những sự mất mát và nỗi đau thương cũng sẽ qua đi. Quên đau thương và xây dựng lại sau mất mát là bản năng của con người khi bắt đầu chống chọi lại thiên nhiên.
Song có hai cơn bão “im lặng” đã diễn ra và cho tới ngày mai chúng ta cũng không biết hậu quả sẽ ra sao. Đó là sự xuất hiện của AI và sư Minh Tuệ. Cả hai đều lẳng lặng xuất hiện và cũng lẳng lặng đi tới, nhưng sức mạnh và sự càn quét của “sự im lặng” này vô cùng to lớn.
Xin nói về AI trước.
AI là cách nói của thế giới điện toán. Còn tiếng Việt gọi là “trí tuệ nhân tạo.” AI không xa lạ với chúng ta. Từ hơn 20 năm trước, AI đã xuất hiện trong hàng loạt… bộ phim nghệ thuật. Nhưng đó là sự tưởng tượng của nghệ thuật nằm trong giới hạn của sự tưởng tượng của con người. Nó tạo sự tươi mới cho ngành phim ảnh và tạo sự thú vị, ngạc nhiên nhất định cho người coi phim. Thế thôi! Nhưng từ năm nay, năm 2024, AI đã bước vào đời sống của con người một cách “im lặng mà dữ dội!”
Con người từ hàng ngàn năm nay vẫn còn bó tay rất nhiều khi đứng trước thiên nhiên bao la. Con người có thể bay dù không có cánh lông vũ. Không có phép đằng vân giá võ như Tôn Ngộ Không, song đã bước lên được mặt trăng. Không biết thuật “cách sơn đả ngưu” nhưng đã có thể ngồi ở Venezuela mà tấn công một điểm nào đó ở tận Trung Đông. Con người không biết thuật “súc cốt công” tức thu nhỏ bản thân lại nhưng đã có thể du hành được trong cơ thể. Nói chung, con người sau hàng triệu năm tiến hóa đã làm được nhiều thứ ngoài sức tưởng tượng của chính con người.
Nay AI xuất hiện. AI không chỉ làm được những gì con người làm được, còn hơn thế nữa, nó làm được cả những việc con người không thể làm được! Tất cả mọi việc, AI làm được tất! Bằng chứng là nhờ có AI mà các nhà khoa học đã tìm được “cấu trúc siêu nhỏ của gien người” và đoạt giải Nobel hóa học 2024. Đây cũng là điều mà 50 năm qua các nhà khoa học đã bó tay! Có thể sắp tới đây, sẽ còn rất nhiều chuyện mà AI sẽ làm cho con người “biết” những điều mà từ lâu con người muốn biết nhưng không biết phải làm sao để biết!
Câu hỏi được đặt ra là “Nếu đã có AI thì còn cần con người không?” “Nhân loại sắp tới sẽ ra sao?” Tương lai ấy còn quá mù mịt. Song người ta tin rằng, nhờ có AI mà con người sẽ tiến bộ hơn hoặc ngang bằng với những người văn minh hơn chúng ta hiện đang ở thế giới xa xăm nào đó.
Tất nhiên, sự xuất hiện của AI cũng làm cho nhiều người than phiền. Bởi rồi đây, rất nhiều công việc sẽ do AI đảm nhiệm và sẽ có rất nhiều người bị “ra rìa,” bị thất nghiệp, số người vô công rỗi nghề sẽ chiếm số đông trong xã hội. Họ sẽ phải làm gì để sống? Câu hỏi ấy cũng vô cùng nan giải và không rõ AI có giải thích được không?
Ngoài AI, một sự im lặng khác xuất hiện khiến cả thế giới ngạc nhiên.
Đó là sự xuất hiện của sư Minh Tuệ, một nhà sư trẻ, rất khiêm cung, tu theo hạnh đầu đà của Phật pháp và không thuộc bất cứ giáo hội nào. Ông không thuyết pháp, không kêu gọi, không tuyên truyền. Ông chỉ im lặng mà đi bộ và khất thực mỗi ngày một bữa trên quê hương Việt Nam. Song sự xuất hiện của ông đã khiến cả thế giới bàng hoàng! Cách tu tập của ông đã tạo ra một hiệu ứng cực lớn cho con người và giới tu hành ở Việt Nam cũng như thế giới.
Con người từng kêu gọi cuộc sống “tối giản,” loại bỏ bớt những dư thừa để có cuộc sống thanh thản. Nhưng là con người thì phải ăn uống và dự trữ đồ ăn thức uống trước thiên nhiên bất thường. Phải có nơi che mưa tránh nắng. Phải có chỗ nằm thoải mái khi nghỉ ngơi. Phải có áo quần để che thân, chống lạnh, chống mưa. Phải có phương tiện đi lại. Phải có tiền để chi tiêu, mua sắm…
Còn sư Minh Tuệ có thể coi là một thí dụ điển hình về lối sống tối giản. Cuộc sống ông tối giản cùng cực. Tài sản của ông cũng tối giản hết mức. Ông chỉ có “ba y một bát” nghĩa là chỉ có ba cái áo vá víu bằng những miếng vải lượm từ các đống rác và một ruột nồi cơm điện. Ông đi lại bằng chính đôi chân mình, không giày dép. Ông không có và không xài tiền. Ông chỉ ăn mỗi ngày một bữa do người thiện tâm quyên tặng. Ông không có giấy tờ tùy thân. Ông ngủ ở hốc đá, gốc cây, nghĩa địa và ngủ ngồi, không nằm. Ông tắm rửa ở sông, suối, ao, hồ. Và ông đi bộ vòng quanh đất nước với tấm lòng mong mọi người đều thành Phật! Ông không rao giảng đạo pháp, không kêu gọi cúng dường, không mời gọi ai theo mình.
Một người như vậy, dường như và ngàn năm nay mới có một.
Vậy mà việc ông được (bị) khám phá đã tạo một hiệu ứng mạnh mẽ từ một vùng rừng núi ở miền Trung đất Việt vang ra khắp thế giới.
Sự xuất hiện của ông đã làm tan rã phần lớn bộ mặt thật của các sư sãi “tu giả.” Những thầy tu luôn đăng đàn thuyết giảng Phật pháp nhưng cũng luôn kêu gọi các phật tử “cúng dường.” Ông làm cho các chùa chiền nguy nga ở Việt Nam lộ ra những mặt trái xấu xa, làm cho các thầy tu giả hiệu lòi ra sự tham lam vật chất lẫn tinh thần. Các thầy tu này tiếng là tu hành nhưng lòng đầy nhục dục, đầy tham lam, vị kỷ, đầy ham muốn… vi phạm tất cả những cả những giới cấm của đạo.
Sự xuất hiện của sư Minh Tuệ cũng làm cho con người, nhất là người Việt, sáng mắt ra thấy được những sự thật mà lâu nay họ bị che mờ mắt. Họ thấy được thế nào là chân tu. Họ thấy được thế nào Phật pháp. Họ biết được sự giả hiệu của nhiều người tiếng là tu hành nhưng thật ra đang lừa bịp. Họ biết được, công sức đổ mồ hôi, sôi nước mắt của họ đem đến cúng chùa thật ra là lọt vào tài khoản của một số “giả tu!”
Đây là hiệu ứng kỳ diệu của sư Minh Tuệ. Chỉ trong vòng một tháng xuất hiện rồi “bị biến mất,” ông đã làm thế giới tu hành thay đổi, làm các tín đồ hiểu được rất nhiều về Phật pháp, về tu hành, điều mà có đọc bao nhiêu tạng kinh nhiều người cũng chưa chắc đã hiểu. Ông cũng làm thay đổi hiện trạng Phật giáo hiện nay ở Việt Nam, đồng thời làm cho rất nhiều người lâu nay chẳng hề quan tâm tới chữ “thiện” cũng quay đầu nhìn lại.
Cứ nhìn vào đoàn người khi vài chục, khi vài trăm đi theo ông, bắt chước ông mặc áo vá đủ màu, ôm ruột nồi cơm điện, đi bộ từ tỉnh này sang tỉnh khác thì biết. Chỉ nhìn vào hàng trăm người túc trực quanh nhà của cha mẹ ông để chực được thấy ông, cũng đủ hiểu. Những điều đó, con người chưa từng chứng kiến từ sau Thích Ca, sau Giê Su.
Kể từ khi ông xuất hiện và trở thành một hiện tượng của giới tu hành thì sư Minh Tuệ luôn được ca ngợi, kể cả những người trong các tôn giáo khác, được phổ biến hình ảnh, các câu nói, video… ra khắp thế giới. Ngay trong nước, rất nhiều người đã vẽ hình, làm tượng ông như một nhu cầu công đức. Nghe nói, ở Ấn Độ ông còn được dựng tượng!
Song sự xuất hiện của ông cũng là cho “ai đó” âm thầm sợ hãi một cách khó hiểu!
Cũng như AI, sự xuất hiện của ông cũng làm cho một số người lo lắng. Họ là ai thì chúng ta đều biết không cần phải nhắc lại. Vì vậy họ tìm nhiều cách để ngăn cấm ông đi bộ trong nước! Và mới đây, theo nguồn tin từ Facebooker Lê Khả Giám cho hay ông đã bắt đầu cuộc đi bộ trường chinh cùng bốn người khác, từ Việt Nam đi qua Ấn Độ.
Những con bão của thiên nhiên vốn rất ồn ào làm con người hoảng sợ tới mức kinh hoàng trong một thời gian nào đó rồi quên đi. Sự tàn phá của bão thiên nhiên rồi cũng được con người giải quyết. Nhưng cơn bão của sự im lặng, của AI, của sư Minh Tuệ còn có sức tàn phá mạnh gấp nhiều lần mà nhân loại sẽ không bao giờ quên được.
