Tiết kiệm, làm giàu và làm việc từ thiện

by Tim Bui
Tiết kiệm, làm giàu và làm việc từ thiện

KIỀU MỸ DUYÊN

Hội Bạn Người Cùi tặng quà cho bà con nghèo, người cùi ở Việt Nam ở Kontum ngày 3/12/2024. (Hình Kiều Mỹ Duyên)

Hoa Kỳ là đất nước của cơ hội làm giàu, nhiều người từ hai bàn tay trắng đến Mỹ trở thành triệu phú. Ai cũng có thể trở thành triệu phú, nếu muốn làm giàu thì phải dành dụm, tiết kiệm, tích tiểu thành đại, đầu tư vào địa ốc, rồi giàu hồi nào không hay.


Ngày 28/2/2025 vừa qua là ngày “NO BUY,” ngày không mua sắm, không tiêu dùng thứ gì. Khẩu hiệu này được phổ biến khắp nơi từ miền Đông sang miền Tây và đến với tất cả mọi người.

Tôi cũng đọc một bài viết đã lâu: Trong kinh doanh có “Hiệu ứng ly cà phê” cho rằng “một lượng tiền nhỏ chi tiêu thường xuyên sẽ tốn kém hơn rất nhiều so với những gì ta tưởng tượng.” Nếu không uống cà phê Starbucks trong một tuần, có thể tiết kiệm được $40, một tháng tiết kiệm được gần $200, một ngày nào đó sẽ trở thành triệu phú.

Làm triệu phú thì không khó nhưng phải tiết kiệm, đừng xài quá tầm tay của mình. Trong nhà, mọi người đều tiết kiệm, dành dụm, thứ gì không cần thì không mua sắm. Nếu cha mẹ, anh chị em thương yêu lẫn nhau, con cái nghe lời cha mẹ dành dụm, đoàn kết, sống có mục đích, có lý tưởng, tất cả mọi người trong nhà biết dành dụm, mua nhà thứ nhất thì khó nhưng dần dần mua căn thứ hai, thứ ba rất dễ.

Đầu tư sinh lợi, có người không học nhiều nhưng giàu, vì họ có quyết tâm làm giàu. Mua nhà nếu chọn nhà gần trường học tốt, nhà sẽ lên giá rất nhanh. Ở miền Nam California, khí hậu tốt hơn những nơi khác, nhiều người rời tiểu bang California đi nơi khác làm ăn nhưng vẫn có nhà ở đây cho thuê, để khi hưu trí về đây ở hưởng già. Nhiều người từ các tiểu bang khác, thành công trên thương trường đến California mua nhà đầu tư vì nhà lên giá rất nhanh. California là tiểu bang có dân số đông nhất nước Mỹ, nhiều trường học tốt, nổi tiếng đào tạo nhân tài cho thế giới. Triệu phú ở California nhiều nhất, họ đến từ khắp nơi trên thế giới, nói nhiều ngôn ngữ khác nhau, là người di dân, họ nói thông thạo tiếng Anh nhưng vẫn không quên tiếng mẹ đẻ.

Tiết kiệm trước khi chi tiêu, tích tiểu thành đại

Người di dân đến California đa số là thành công về làm ăn trên thương trường và tuổi trẻ vào dòng chính cũng thành công như hành pháp, lập pháp và tư pháp, dân biểu của liên bang, thượng nghị sĩ, dân biểu của tiểu bang, chánh án của liên bang, của tiểu bang. Mong thế hệ thứ nhất giúp cho những người trẻ làm nên sự nghiệp của mình, cha mẹ giúp con, ông bà giúp cho con cháu của mình dựng nên sự nghiệp. 

Đồng hương giúp đồng hương, ngoài thương trường, chính trường, người Việt Nam tị nạn làm việc xã hội rất nhiều, nhà thờ, chùa, Thánh Thất Cao Đài, trung tâm Phật Giáo Hòa Hảo cũng được thành lập khắp nơi trên nước Mỹ, nhiều nhất là ở tiểu bang California.


Có nhiều người nói người Việt ra đi mang theo quê hương. Người lạc quan nghĩ rằng thế hệ thứ ba, thứ tư, thứ năm sẽ thành công vượt bậc hơn thế hệ thứ nhất và thứ hai, con hơn cha là nhà có phước. Bây giờ, có hơn mười tỷ phú là người Mỹ gốc Việt, trong tương lai sẽ có nhiều hơn, mặc dầu tên tiếng Mỹ nhưng vẫn giữ họ Đinh, Lê, Lý, Trần, Hoàng, Đào, Trương, v.v… Nhìn vào họ thì biết ngay đó là người Việt Nam. Bao giờ lên truyền hình, truyền thanh, chương trình của văn phòng chúng tôi, tôi cũng chúc họ Đinh, Lê, Lý, Trần, Hoàng, Đào, Nguyễn…, họ nào hễ là người Việt Nam thì phải giàu. 

Nhớ ngày xưa, chúng tôi ở nhà với bà bảo trợ là bà Pat Ducray, chồng của bà là người Pháp, bà là người Anh. Bà thường nói với chúng tôi: thương ai chớ nói là mình thương người đó nhưng người mình thương cần gì thì mình giúp không cần nói thương người ta cũng biết mình thương họ. Nếu nói bằng miệng thì không ai tin, phải giúp đỡ lẫn nhau. Nếu giúp bằng tiền thì mình phải có tiền, thì tiền từ đâu mà có? Mình làm ra tiền từ hai bàn tay của mình, bằng khối óc của mình. Người nào cũng có một ngày 24 giờ đồng hồ, người ta làm được thì tại sao mình làm không được?

Làm việc, làm việc và làm việc sẽ có tiền và không có thì giờ để xài tiền. Để dành tiền, mua bất động sản đầu tư sinh lợi, còn phải giúp những người cần sự giúp đỡ của mình. Giúp người thì đấng tối cao sẽ giúp mình, người nào làm việc thiện thì người đó sẽ được đền đáp bằng sự may mắn trong cuộc đời này.

Những tấm gương sáng chói của những tỷ phú làm việc từ thiện như Bill Gates, Warren Buffett, Mark Zuckerberg, George Lucas, Michael Bloomberg, Teddy Turner, Sara Blakely… Người làm việc thiện giàu càng giàu hơn: cứu đói, cứu lụt, giúp thực phẩm cho người nghèo, cho học bổng cho học sinh nghèo ở Phi Châu, Á Châu, nơi nào cũng có người nghèo, người khổ.


Với sự hào phóng và tấm lòng nhân ái, có những tỷ phú trên thế giới sẵn sàng dốc gần như toàn bộ tài sản, chấp nhận ở nhà thuê, sống một cuộc đời giản dị để giúp đỡ người khác:


Ông Chuck Feeney, tỷ phú Mỹ gốc Ireland, 90 tuổi, tỷ phú không nhà, không xe, dốc của cải làm từ thiện. Ông đã hoàn thành tâm nguyện của mình là cho đi toàn bộ tài sản 8 tỷ USD. Trong nhiều thập niên, vị tỷ phú này đã bí mật quyên góp cho các tổ chức từ thiện, trường đại học và các tổ chức trên toàn thế giới theo quỹ từ thiện do ông thành lập mang tên Atlantic Philanthropies – quỹ từ thiện chính thức hết tiền vào tháng 8/2020. Ông qua đời tháng 10/2023.

Tỷ phú công nghệ Mỹ Jeff T. Green: Muốn tặng 90% tài sản vì theo ông “tiền không mua được hạnh phúc,” ông dành 90% số tài sản 6 tỷ USD của mình để làm từ thiện. Ông nói tiền có thể giúp đỡ được người khác và quan trọng là làm thế nào để phân bổ các khoản từ thiện một cách hợp lý. 


Bà MacKenzie Scott – vợ cũ của tỷ phú sáng lập tập đoàn Amazon Jeff Bezos, đã dùng khối tài sản khổng lồ của mình để hỗ trợ các tổ chức phi lợi nhuận, bà cam kết dành ít nhất nửa tài sản cho các hoạt động từ thiện. Bà bày tỏ: “Tôi muốn chia sẻ với mọi người. Tôi sẽ tiếp tục làm việc này đến khi rỗng két.”

Người Việt tị nạn chúng ta cũng có nhiều tỷ phú thành công và làm việc từ thiện không ngừng nghỉ. Họ không chỉ là những người giàu có, mà còn là những người có trái tim nhân hậu luôn hướng về cộng đồng:

Ông Chính Chu – nhà đầu tư tài chính: Ông luôn nói rằng chính gia đình là nền tảng giúp ông đạt được thành công như hôm nay. Ông Chính Chu cũng thường xuyên cùng vợ tổ chức và điều hành các hoạt động từ thiện. Hiện gia đình ông có hai quỹ là Vietnam Relief Effort do ông cùng chị gái Kathy Chu lập nên và Ha Phuong Foundation do vợ ông sáng lập.

Ông Trần Đình Trường, chủ nhân của nhiều khách sạn Carter tại New York. Năm nào ông bà cũng để cho đồng hương về diễn hành văn hóa quốc tế 300 phòng miễn phí. Năm 1984, ông bỏ tiền mua hai máy bay trực thăng khoảng 3,2 triệu USD cho các tổ chức cứu trợ nạn đói tại Ethiopia. Đây cũng là doanh nhân đã tài trợ hai triệu USD khi Mỹ bị khủng bố hôm 11/9/2001 sau đó được Liên hiệp người Mỹ gốc Á vinh danh năm 2003 vì hành động này. Ông qua đời ngày 5/10/2012.

Ông Triệu Phát, đầu tư vào địa ốc, giúp học bổng và quỹ học bổng ở Việt Nam. Từ khi thành lập đến nay, Bridgecreek đã đầu tư các dự án bất động sản với tổng trị giá lên đến 400 triệu USD. Trong đó, có Khu thương mại Phước Lộc Thọ (còn mang tên tiếng Anh là Asian Vineyard Mall) đóng vai trò trung tâm thương mại quan trọng của người châu Á tại Mỹ. Vào năm 2002, Tổng thống Mỹ khi đó là ông George Bush chỉ định doanh nhân Triệu Phát vào Ban giám đốc Quỹ giáo dục Việt Nam (VEF). Đây là một quỹ trực thuộc Nhà Trắng chuyên hỗ trợ trao đổi giáo dục Việt – Mỹ, từng cấp học bổng cho hàng trăm trí thức Việt Nam sang Mỹ để tu nghiệp, học cao học và nghiên cứu sinh tiến sĩ. Sau đó, ông trở thành Giám đốc của VEF.


Ông Trung Dung, người Chàm, bố là thiếu tá sĩ quan QLVNCH, vượt biên lúc 16 tuổi, tứ cố vô thân, vừa học vừa đi làm. Với khả năng kinh doanh, sự nhạy bén trong lĩnh vực công nghệ, ý chí không sợ khổ, sợ khó đã giúp Trung Dung trở thành một điển hình trong cuốn sách Giấc mơ Mỹ của tác giả Dan Rather.

Làm việc từ thiện không chưa đủ, còn phải có niềm tin tôn giáo, có nhiều người xây chùa, nhà thờ trong rừng, nơi đèo heo hút gió, trong rừng sâu nước độc để giúp cho người dân có nơi để thờ phụng. Tôn giáo mầu nhiệm lắm, đạo nào cũng dạy con người điều tốt, không ai dạy điều xấu. Có niềm tin tôn giáo sẽ bớt đau khổ, khi tuyệt vọng có niềm tin đấng tối cao, đời sống sẽ thoải mái hơn.

Quan trọng nhất làm giàu bằng mồ hôi, nước mắt của mình, phải sử dụng đồng tiền của mình vào việc hữu ích cho xã hội, không phung phí, sống vì người nghèo khổ, giúp người thì đời sống đáng sống hơn.


Hy vọng người giàu nào cũng có lòng nhân đạo, sống vì người hơn vì mình, không ích kỷ. Chúng tôi cũng mong mọi người sống khỏe mạnh, đầu óc minh mẫn, sống mà bệnh hoạn khổ lắm bà con ơi. Dù biết rằng sinh, lão, bệnh, tử nhưng đâu có ai thích mình bệnh, đâu có ai thích mình chết trong lúc có những việc mình thích làm nhưng chưa làm xong.

Có những gia đình giàu từ ông bà, đến cha mẹ, đến con cháu, có những gia đình làm việc từ thiện từ đời này đến đời kia. Mong rằng người giàu, người nghèo, ai cũng làm việc từ thiện, giúp người đâu đợi đến tỷ phú, triệu phú mới giúp được. Giúp người từ trái tim mình, có tiền bao nhiêu thì giúp bấy nhiêu.

Chúng tôi rất phục những người âm thầm làm việc từ thiện, làm mà không nói, làm việc từ thiện ngày này qua ngày kia, không cần ai biết mình làm việc từ thiện. Phật biết, Chúa biết, Đấng Tối Cao biết là đủ rồi. Có người làm việc từ nhỏ, khi còn là học sinh, sinh viên khi trưởng thành, có công ăn việc làm, có gia đình vẫn tiếp tục giúp người nghèo, người bệnh, trẻ con mồ côi.

Chúng tôi rất ngưỡng mộ những người làm việc vô vị lợi. Thật ra người làm việc thiện bao giờ cũng được phước, gia đình êm ấm, hạnh phúc, con cháu học hành tử tế, không là thành phần bất hảo trong xã hội.

Giúp người, vì người, chứ không phải vì mình. Nếu sống một ngày chỉ cần ăn hai bữa, có chỗ ở, tối đi làm về có nhà để ở, cũng đủ rồi.

Chúng tôi quen một số bác sĩ tâm lý, họ thường nói:

– Bây giờ bệnh tâm thần nhiều lắm. Nhiều lý do đưa đến bệnh tâm thần: họ mơ ước nhiều quá, họ bất mãn với chính họ. Họ muốn nhiều quá mà khả năng của họ không thể thực hiện được. Họ ganh tị với những người xung quanh, thấy ai giỏi hơn là họ ghét. Đó cũng là tâm bệnh.

Ở đời này có người giỏi, có người không giỏi. Cha mẹ thông minh sinh ra con thông minh. Thông minh không chưa đủ, còn phải học hỏi không ngừng. Đâu có ai sinh ra là giỏi ngay tức khắc.

Cha mẹ dạy con cũng vậy, từ ngày này qua ngày khác. Cha mẹ làm việc từ thiện hàng ngày, con thấy cha mẹ làm việc tốt thì lớn lên con cũng làm việc tốt. Khi nhìn thấy những gì cha mẹ làm, con sẽ làm theo. Điều đó cũng đúng thôi, ông bà, cha mẹ là tấm gương cho con cháu noi theo.


Chúng tôi may mắn được gặp rất nhiều người tốt trên quả đất này. Có người hỏi: tại sao có những người tốt lại gặp tai nạn? Nếu nói theo đạo Phật, đó là trả quả kiếp trước mình ăn ở không tốt. Mình không thấy kiếp trước và mình chưa chết cũng không biết kiếp sau như thế nào, thôi thì kiếp này mình ăn ở cho tốt, làm việc hết sức mình, giúp người xung quanh mình hay những người khổ cùng cực trong cuộc sống này, rồi chuyện gì xảy ra sẽ tính sau?

Mong rằng người nào cũng là người tốt, làm việc tận lực ở sở làm và giúp người được việc gì thì giúp tận lực, giúp vô vị lợi, giúp người không quen cũng như giúp người nhà của mình, người thân của mình. Giúp người rồi sẽ có người khác giúp lại cho con cháu của mình.
Orange County, 3/2025
(kieumyduyen1@yahoo.com)

Cùng một tác giả: https://www.toiyeutiengnuoctoi.com/category/tac-gia/a-to-h/kieu-my-duyen/

You may also like

Verified by MonsterInsights