Ung thư đại trực tràng đang ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là ở người trẻ tuổi. Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh đã giảm ở người lớn tuổi, nhưng ở người dưới 50 tuổi, con số này lại tăng lên đáng kể kể từ những năm 1990.
Điều này đặt ra một câu hỏi đáng lo ngại về sức khỏe cộng đồng và lối sống hiện đại. May mắn thay, căn bệnh này vẫn tương đối hiếm, chỉ ảnh hưởng đến khoảng 1% người trưởng thành, tức là cứ 100 người thì có 1 người mắc bệnh. Tuy nhiên, chúng ta không nên chủ quan.
Bài viết này sẽ đi sâu vào tìm hiểu về ung thư đại trực tràng, từ nguyên nhân, triệu chứng, đến cách phòng ngừa và điều trị.
Nguyên nhân gây ung thư đại trực tràng
Theo bác sĩ William E. Wise Jr., MD, một bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng tại OhioHealth, có hai nhóm yếu tố gây ung thư đại trực tràng. Nhóm thứ nhất là những yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta, bao gồm di truyền, tuổi tác và tiền sử gia đình. Nhóm thứ hai, và cũng là nhóm chúng ta có thể tác động, chính là lối sống. Chế độ ăn uống, tập thể dục và các thói quen sinh hoạt khác đều đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư.
Một nghiên cứu mới từ Đại học Toronto cho thấy chế độ ăn ít carbohydrate có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Nghiên cứu này, được thực hiện trên chuột, chỉ ra rằng một loại vi khuẩn E. coli cụ thể trong ruột, khi kết hợp với chế độ ăn ít carbohydrate và ít chất xơ hòa tan, đã thúc đẩy sự phát triển của polyp đại tràng, có thể dẫn đến ung thư.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nghiên cứu này được thực hiện trên chuột, không phải trên người, và vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để khẳng định kết luận này. Hơn nữa, việc bổ sung chất xơ hòa tan và probiotic đã giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của chế độ ăn ít carbohydrate. Điều này cho thấy tầm quan trọng của một chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất xơ.
Bác sĩ Wise cũng khuyến cáo rằng việc không hoạt động thể chất, béo phì và hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ ung thư, trong khi bác sĩ Eldredge cho biết việc uống rượu cũng có thể là một yếu tố. Về chế độ ăn uống, các chuyên gia đồng ý rằng các loại thực phẩm sau đây có thể làm tăng nguy cơ ung thư: thịt bò, đồ chiên rán, thịt lợn, thịt chế biến sẵn, ngũ cốc tinh chế, nước ngọt và đường.
Các dấu hiệu phổ biến của ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng thường được gọi là “căn bệnh thầm lặng”, vì các triệu chứng thường chỉ xuất hiện ở giai đoạn muộn. Bác sĩ Jacquelyn Charbel, MD, một bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tầm soát ung thư, vì khi các triệu chứng xuất hiện, bệnh có thể đã ở giai đoạn muộn. Một số dấu hiệu bạn có thể thấy bao gồm: đầy hơi, đau bụng, thiếu máu, phân có máu, chán ăn, mệt mỏi, chảy máu trực tràng, phân mỏng và sụt cân không rõ nguyên nhân.
Cách giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng
Theo bác sĩ Cybil Corning, MD, cách tốt nhất để giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng là tìm hiểu tiền sử gia đình và thực hiện tầm soát sớm và thường xuyên. Các phương pháp phòng ngừa khác bao gồm: tránh thực phẩm chế biến sẵn (đặc biệt là thịt chế biến sẵn), ăn chế độ ăn giàu chất xơ, ít chất béo, ăn nhiều loại trái cây và rau củ đầy màu sắc (đặc biệt là rau lá xanh đậm), tập thể dục thường xuyên, hạn chế uống rượu và bỏ hút thuốc.
Tầm soát ung thư đại trực tràng vô cùng quan trọng, đặc biệt khi bạn già đi. Bác sĩ Kyle S. Eldredge, MD, lưu ý rằng tuổi tác là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất của ung thư đại trực tràng, với hầu hết các trường hợp được chẩn đoán sau 45 tuổi. Việc tầm soát thường xuyên cho phép phát hiện và loại bỏ các polyp lành tính, ngăn ngừa chúng phát triển thành ung thư. Ngoài nội soi đại tràng, còn có các phương pháp tầm soát khác ít xâm lấn hơn như Cologuard và xét nghiệm phân.
Kết luận
Ung thư đại trực tràng là một căn bệnh nghiêm trọng, nhưng có thể phòng ngừa được. Bằng cách áp dụng một lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và tầm soát định kỳ, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe của chính mình. Hãy chủ động tìm hiểu thông tin và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để có một cuộc sống khỏe mạnh.
